Betta İçin Akvaryum Seçimi
Genellikle beta balığını akvaryumcularda bardak içinde satılırken görürüz. Buna sebep beta balığının diğer çoğu balığın sahip olmadığı bir özelliğe sahip olmasıdır. Durgun sularda yaşamaya alışmış olan betta, labirent organı diye bir organa sahiptir ve bu organ sayesinde oksijenini su dışından temin edebilir.
Bu özelliği sayesinde betta en ufak su birikintisinde bile hayatta kalabilmektedir. Fakat bu 'betanın doğal ortamı bir avuç sudur ve orada yaşamalıdır' anlamına gelmez. Doğada beta akıntının az olduğu durgun sularda yaşar fakat yaşadığı ortam kendi içerisinde bir habitat barındırmaktadır. Böyle bataklık ortamları dünyanın her yerinde en zengin tatlı su habitatlarını barındıran alanlardır. İçerisinde yüzlerce bitki, böcek, alg, mantar, tek hücreli organizmalar, omurgasızlar barındırır. Dolayısıyla kökeninde beta kendi kandine yeten bir habitatta hayatta kalacak şekilde evrimleşmiş kendi kendine yeten bir organizmadır.
Betta nın Doğal Habitatı
Betta nın pet shoplarda bardak benzeri kaplarda satıldığından bahsetmiştik. Betta sık su değişimi yapılırsa bir bardak içerisinde de ömür boyu yaşayabilir. Fakat bu bardağın bettanın her türlü ihtiyacını karşılayan bir ortam olduğu bettanın bardakta mutlu mesut yaşayacağı anlamına gelmez. Yine pet shoplarda betta genellikle bir fanus ve renkli taşlar, plastik bitkiler ile satılır. Aslında bunlarda betta için hiçte uygun değildir. Fanus yapısı gereği dışarıyı büyüterek gösterdiği için balık sizi gördüğünde normalden daha fazla korkacaktır. Ayrıca kullandığınız plastik bitkiler ve boyalı taşlar suya salınım yaparak balığınızı yavaş yavaş zehirleyecektir.
Betta İçin Uygun Olmayan Kaplar
Pek çok üretici yer sıkıntısı nedeniyle yeni ayırdığı erkeklerini dar kaplarda bakmak mecburiyetinde kalır. Eğer ki betta dar bir kavanozda bakılacaksa kavanoz cam olmalı, ve içerisinde sadece su ve balık olmalıdır. Bu hem balığın suyunun sık sık değiştirilmesini kolaylaştıracak hemde dışkının oluşturduğu kirlilik gözlenebileceği için balık bundan rahatsız olmadan müdahale edilebilecektir. Tabi ki mecburiyetten de olsa betta uzun vadede dar kaplara mahkum edilmemeli elden geldiğince balığın rahat yaşayabileceği kaplar seçilmelidir. Bu hem balığı mutlu edecek hemde sizin hobiden daha fazla keyif almanızı sağlıyacaktır.
İdeal Betta Kabı Nasıl Olmalı?
Aslında ideal betta kabı diye birşey yoktur. İdeal betta bakıcısı vardır. Betta Balığı için minimum 5 litrelik bir kap seçilmelidir. Bu kapta en fazla bir haftada bir dip çekimi yapılmalı suyun %50 si değiştirilmelidir. (Yüzde yüz değişim farklı su değerlerinin birden balığı strese sokmasına sebep olabilir. Ayrıca hiçbir balık sudan çıkartılmayı sevmez ) Sadece su değişimi yapmak bile balığın rahatlaması için önemlidir. Bunun yanında balığın en azından ayna ile günde 15 dakika yüz yüze gelmesi kendini yanlız hissetmemesi ve hareket etmesi için gereklidir. Ayrıca betta etobur bir balık olduğu için yiyebileceği ebatta canlı yemlerin günde en az bir öğün verilmesi bettanın hem sindirim sistemi hemde avcı güdülerinin harekete geçmesi için önemlidir. Bunlar bettanın temel ihtiyaçlarından bazılarıdır.
Isıtıcı ve Hava Motoru,
Betta için ideal sıcaklık 22-28 dereceler arasıdır. Betta bu sıcaklıkların 5 derece yukarısı ve aşağısındada hayatta kalabilsede bu değerler betta için aşırı değerler olduğundan sağlıklı bir biçimde yaşaması için uygun değerler değildir.Eğer eviniz sobalı ise sıcaklık aşırı dalgalanacağı için betta kabınızda ısıtıcı kullanmanız önemlidir. Bu su sıcaklığını ideal değerlere sabitler ve balık için daha iyidir. Isıtıcı kullanılan akvaryumlarda Küçük bir hava motoru ve üretim filtresi kullanmak doğru olur çünkü ısıtıcı sıcaklığı akvaryum içerisinde dengeli dağıtamıyabilir.(Suyun yüzeyi daha sıcak tabanı daha soğuk; ısıtıcı çevresi sıcak uzağı soğuk gibi) Hava filtresi hem sıcaklık dahılımını sağlıyacak hemde akvaryum içinde biyolojik filtrasyon yaparak akvaryumun su depğerlerini dengeliyecektir. Böylece çürümeyle ortaya çıkan Amonyak daha zararsız olan nitrata dönüşecek, buda balığın daha rahat olmasını sağlıyacaktır. Bunun dışında betanın suda erimiş oksijene çok bağımlı olmadığını yazının başında belirtmiştik. Oksijen sağlaması için betta akvaryumunda motor kullanma mecburiyeti yoktur.
Atıkların ortaya çıkardığı Amonyum, çürükçül bakteriler tarafından Nitrit ve Nitrat' a dönüştürülür. Bu kimyasalların her biri balık için zehirlidir. Bu zararlılar bitkiler tarafından kullanılarak yada su değişimi ile sudan alınmalıdır ki balığınız için ölümcül düzeylere ulaşmasın.
Taban Kumu Ve Bitki
Betta için bitkinin iki önemli faydası vardır. İlki su içinde nitrat döngüsünü sağlamasıdır. Taban kumu bettanın dışkısının çözülmesine yardımcı olur. taban kumu içnde barındırdığı yararlı bakteriler ile dışkıyı bitkiler için faydalı gübrelere dönüştürür. Bitkiler ise çözünen gübreyi kullanır su içerisindeki kimyasal maddeleri süzer ve yumuşak su değerleri sağlar. Bitkiler ve altlığın bir diğer faydası bettaya sevdiği ortamı sağlamasıdır. Betta doğal ortamında bitkili alanları yaşamak için tercih eder. Özellikle yüzeye değen bitkiler betanın yuvasını yaptığı alanlar oluşturur. Bu açıdan betta bitkilerle karşılıklı bir ilişki içerisinde yaşar ve yaşamayı sever. Altlık kumu ise betaya gözle görülmeyen komşu canlılar sağlar ki bu canlılar betta için faydalı işler yaparlar. Onun daha sağlıklı olmasına yardımcı olurlar.
Diyelim ki kendinizi iyi bir bettacı olarak görüyorsunuz ve balığınızın yukarda saydığımız bu temel gereksinimlerinin hepsini sağladınız. Hatta işi biraz daha abartıp bettam için daha fazla ne yapabilirim diye düşünüyorsunuz. Burdan ötesi akvarist olarak profesyonel olmanızı gerektirecek bazı şeyleri uygulamanızı gerektirecek. Ve işin doğrusu sizi maddi manevi biraz yoracak şeylerdir. Dolayısı ile girişmeden önce iyi düşünmeniz önerilir.
Başlıkların üzerine tıklayarak bu konuda temel bilgilere ulaşabilirsiniz.